BLIK – polski fenomen płatności mobilnych

Czym jest BLIK?

BLIK został stworzony w 2015 roku przez Polski Standard Płatności (PSP), spółkę założoną przez sześć największych polskich banków: Alior Bank, Bank Millennium, Santander Bank Polska, ING Bank Śląski, mBank oraz PKO Bank Polski . System ten opiera się na generowaniu jednorazowych, 6-cyfrowych kodów w aplikacji mobilnej banku, które następnie służą do autoryzacji transakcji . Kod BLIK jest ważny tylko przez 2 minuty, co zwiększa bezpieczeństwo płatności . Usługa BLIK umożliwia również bezpłatne i natychmiastowe przelewy między kontami w różnych bankach.  

Funkcjonalności BLIK

BLIK oferuje szeroki wachlarz funkcjonalności, które ułatwiają codzienne transakcje finansowe:

• Płatności w sklepach internetowych: BLIK jest akceptowany przez większość polskich sklepów internetowych. Aby zapłacić za zakupy, wystarczy wybrać BLIK jako metodę płatności i wprowadzić wygenerowany kod w aplikacji . Niektóre platformy zakupowe, takie jak Allegro, oferują uproszczone potwierdzanie płatności BLIKiem za pomocą powiadomień push i logowania biometrycznego lub kodem PIN.  
• Płatności w sklepach stacjonarnych: BLIK umożliwia również płatności w sklepach stacjonarnych za pomocą terminali płatniczych. Można to zrobić na dwa sposoby: wprowadzając kod BLIK na terminalu lub korzystając z płatności zbliżeniowych BLIK, jeśli telefon posiada funkcję NFC .  
• Operacje w bankomatach:
  • Wypłaty z bankomatów: BLIK umożliwia wypłatę gotówki z bankomatów bez użycia karty płatniczej. Wystarczy wybrać opcję wypłaty BLIK w bankomacie i wprowadzić wygenerowany kod .  
  • Wpłaty gotówki we wpłatomatach: BLIK umożliwia również wpłatę gotówki na konto bankowe za pomocą wpłatomatów.  
• Przelewy na telefon: BLIK umożliwia natychmiastowe przelewy na numer telefonu, bez konieczności podawania numeru konta odbiorcy. Wystarczy znać numer telefonu osoby, której chcemy wysłać pieniądze .  
• Czeki BLIK: Czeki BLIK to 9-cyfrowe kody, które można wygenerować w aplikacji mobilnej i przekazać innej osobie. Osoba ta może następnie wykorzystać czek do wypłaty gotówki z bankomatu, płatności w sklepie lub internecie .  
• Integracja z mObywatel: BLIK jest zintegrowany z aplikacją mObywatel 2.0, co ułatwia zarządzanie finansami i pozwala na potwierdzanie płatności jednym kliknięciem.  

Bezpieczeństwo BLIK

BLIK został zaprojektowany z myślą o bezpieczeństwie użytkowników. System wykorzystuje szereg mechanizmów, które minimalizują ryzyko oszustw i nieautoryzowanych transakcji:

• Jednorazowe kody: Każda transakcja BLIK jest autoryzowana za pomocą unikalnego, 6-cyfrowego kodu, który jest ważny tylko przez 2 minuty. To znacznie ogranicza ryzyko wykorzystania kodu przez osoby niepowołane, nawet w przypadku jego przechwycenia.  
• Potwierdzenie w aplikacji: Transakcje BLIK są dodatkowo potwierdzane w aplikacji mobilnej banku, co daje użytkownikowi pełną kontrolę nad swoimi finansami. Przed zatwierdzeniem transakcji użytkownik może sprawdzić wszystkie jej szczegóły, takie jak kwota, odbiorca czy miejsce płatności.  
• Limity transakcyjne: Użytkownicy mogą ustawić limity dla transakcji BLIK, co dodatkowo chroni ich przed ewentualnymi stratami w przypadku kradzieży lub zgubienia telefonu.  
• Powiadomienia o transakcjach: Banki oferują możliwość włączenia powiadomień SMS lub push o każdej transakcji BLIK. Dzięki temu użytkownicy są na bieżąco informowani o wszystkich operacjach na swoim koncie i mogą szybko zareagować w przypadku podejrzanej aktywności.  
• Dodatkowe zabezpieczenia: W celu zwiększenia bezpieczeństwa, niektóre banki wymagają dodatkowego potwierdzenia transakcji BLIK za pomocą kodu PIN lub danych biometrycznych.  
• Edukacja i kampanie informacyjne: BLIK prowadzi kampanie edukacyjne i informacyjne, które uświadamiają użytkowników o potencjalnych zagrożeniach i sposobach ich unikania.  

Mimo wysokiego poziomu bezpieczeństwa, BLIK, jak każdy system płatności, nie jest całkowicie odporny na oszustwa. Przestępcy stosują różne metody socjotechniki, aby wyłudzić kody BLIK od użytkowników, np. podszywając się pod znajomych w mediach społecznościowych lub wysyłając fałszywe wiadomości SMS. Dlatego ważne jest, aby zachować ostrożność i stosować się do zasad bezpieczeństwa, takich jak:  

• Nie udostępniaj kodu BLIK nikomu: Niezależnie od okoliczności, nigdy nie podawaj swojego kodu BLIK osobom trzecim, nawet jeśli podają się za pracowników banku lub znajomych.  
• Sprawdzaj szczegóły transakcji: Przed zatwierdzeniem transakcji w aplikacji mobilnej, upewnij się, że wszystkie dane są poprawne, a kwota i odbiorca zgadzają się z Twoimi intencjami.  
• Weryfikuj tożsamość: Jeśli otrzymujesz prośbę o kod BLIK od znajomego, zweryfikuj jego tożsamość, dzwoniąc do niego lub kontaktując się w inny sposób.  
• Uważaj na podejrzane linki: Nie klikaj w linki w wiadomościach e-mail lub SMS od nieznanych nadawców. Mogą one prowadzić do fałszywych stron internetowych, które wykradają dane logowania do bankowości.  
• Zabezpiecz swój telefon: Używaj silnego hasła lub danych biometrycznych do blokowania telefonu i aktualizuj regularnie oprogramowanie.  

Popularność BLIK

BLIK zyskuje coraz większą popularność w Polsce. Według danych Polskiego Standardu Płatności, na koniec września 2024 roku system BLIK miał 31,1 mln zarejestrowanych aplikacji, z czego aktywnie korzystało 17,4 mln użytkowników. W trzecim kwartale 2024 roku użytkownicy BLIKA zrealizowali 625,5 mln transakcji o wartości 89,4 mld zł, a średnia kwota pojedynczej płatności wyniosła 151 zł. W najlepszym dniu odnotowano niemal 10 mln transakcji. Co ciekawe, liczba transakcji BLIK w polskim e-commerce przekroczyła liczbę transakcji kartami płatniczymi. Wzrost popularności BLIK jest widoczny we wszystkich kanałach, w tym w płatnościach w sklepach stacjonarnych (POS), gdzie w pierwszym kwartale 2024 roku odnotowano wzrost o blisko 50% w porównaniu do poprzedniego roku. Coraz większą popularnością cieszą się również płatności zbliżeniowe BLIK.  

Dlaczego BLIK jest tak popularny?

Sukces BLIKA w Polsce wynika z połączenia wielu czynników:

• Wygoda: BLIK to bardzo wygodna metoda płatności. Użytkownicy nie muszą nosić ze sobą portfela ani kart płatniczych, wystarczy smartfon z dostępem do internetu i aplikacją bankową . Jak zauważyła jedna z użytkowniczek: „BLIK uratował mnie, kiedy zapomniałam portfela. Przypomniało mi się, że mam BLIKA w apce bankowej na moim telefonie i teraz płacę już tylko w taki sposób.”  
• Szybkość: Transakcje BLIK są realizowane natychmiastowo, zarówno w przypadku płatności w sklepach, jak i przelewów na telefon .  
• Bezpieczeństwo: BLIK jest bezpiecznym systemem płatności. Każda transakcja jest autoryzowana za pomocą jednorazowego kodu, który jest ważny tylko przez 2 minuty . Dodatkowo, banki oferują możliwość ustawienia limitów transakcyjnych i powiadomień o każdej transakcji .  
• Szeroka akceptacja: BLIK jest akceptowany przez większość sklepów internetowych i stacjonarnych w Polsce, a także przez wiele bankomatów i wpłatomatów .  
• Dostępność: BLIK jest dostępny dla klientów 19 polskich banków.  
• Promocje i bonusy: Banki i platformy zakupowe często oferują promocje i bonusy dla użytkowników BLIKA, co dodatkowo zachęca do korzystania z tego systemu .  
• Uproszczenie procesu płatności: BLIK upraszcza proces płatności, eliminując konieczność wpisywania danych karty czy logowania się do bankowości internetowej. To przekłada się na mniejszą liczbę porzuconych koszyków i wyższą konwersję w sklepach internetowych.  
• Współpraca banków: Sukces BLIKA jest częściowo zasługą współpracy między głównymi polskimi bankami, która zbudowała zaufanie do systemu i przyczyniła się do jego szerokiego przyjęcia.  

Porównanie z innymi systemami płatności

BLIK ma wiele zalet w porównaniu z innymi systemami płatności, takimi jak karty płatnicze czy przelewy tradycyjne. W porównaniu do kart płatniczych, BLIK oferuje większą anonimowość, ponieważ nie wymaga podawania danych karty podczas transakcji . W porównaniu do przelewów tradycyjnych, BLIK jest znacznie szybszy i wygodniejszy, ponieważ nie wymaga logowania się do bankowości internetowej ani podawania numeru konta odbiorcy . BLIK jest również najsilniejszą i najlepiej rozpoznawalną marką w kategorii płatności w Polsce, co świadczy o jego dominującej pozycji na rynku.  

Porównanie z globalnymi systemami płatności

BLIK, jako polski system płatności, konkuruje na rynku z globalnymi graczami, takimi jak Apple Pay, Google Pay czy PayPal. Każdy z tych systemów ma swoje mocne i słabe strony:

W porównaniu z globalnymi systemami, BLIK wyróżnia się wysokim poziomem bezpieczeństwa i szeroką akceptacją w Polsce. Jednakże, jego główną wadą jest ograniczona dostępność za granicą.  

Opinie ekspertów i użytkowników

Eksperci i użytkownicy pozytywnie oceniają BLIKA. System ten jest chwalony za wygodę, szybkość i bezpieczeństwo. Użytkownicy doceniają również fakt, że BLIK jest powszechnie akceptowany w Polsce . Jednakże, eksperci ostrzegają również przed oszustwami związanymi z BLIKIEM, takimi jak wyłudzanie kodów BLIK przez fałszywych znajomych lub strony internetowe podszywające się pod banki . ING Bank Śląski ostrzega swoich klientów przed oszustami podszywającymi się pod pracowników banku i próbującymi wyłudzić kody BLIK lub nakłonić do przelewów na fałszywe konta. Niektórzy użytkownicy zgłaszają również obawy dotyczące bezpieczeństwa i braku powiadomień SMS o transakcjach BLIK.  

Przyszłość BLIK

BLIK dynamicznie się rozwija i stale wprowadzane są nowe funkcjonalności. W przyszłości planowane jest m.in. rozszerzenie możliwości płatności BLIKIEM za granicą oraz wprowadzenie nowych usług, takich jak płatności odroczone (BLIK Płacę Później) . PSP planuje również rozszerzyć funkcjonalność wpłat gotówki BLIKiem, umożliwiając dokonywanie wpłat w dowolnym wpłatomacie w Polsce, niezależnie od banku klienta. BLIK wchodzi również na rynek płatności subskrypcyjnych, konkurując z tradycyjnymi kartami płatniczymi.  

BLIK za granicą

Obecnie BLIK jest dostępny głównie w Polsce. Płatności za granicą są możliwe tylko w przypadku płatności zbliżeniowych na terminalach obsługujących karty Mastercard. Aby skorzystać z płatności zbliżeniowych BLIK za granicą, należy włączyć funkcję NFC w telefonie i odblokować ekran. Usługa ta jest dostępna dla klientów sześciu banków: ING Bank Śląski, Alior Bank, PKO Bank Polski, Santander, Millennium Bank i mBank.  

Wady BLIK

Mimo wielu zalet, BLIK posiada również pewne wady:

• Ograniczone możliwości płatności za granicą: BLIK jest dostępny głównie w Polsce. Płatności za granicą są możliwe tylko w przypadku płatności zbliżeniowych na terminalach obsługujących karty Mastercard .  
• Konieczność posiadania smartfona i dostępu do internetu: Aby korzystać z BLIKA, niezbędny jest smartfon z dostępem do internetu i zainstalowaną aplikacją bankową .  
• Możliwość naliczania opłat przez niektóre banki: Niektóre banki, np. mBank, mogą naliczać opłaty za wypłaty z bankomatów za pomocą BLIKA lub za przekroczenie limitów transakcyjnych .  

Podsumowanie

BLIK to nowoczesny i wygodny system płatności, który zrewolucjonizował rynek płatności mobilnych w Polsce. Jego popularność wynika z wielu czynników, takich jak wygoda, szybkość, bezpieczeństwo, szeroka akceptacja i dostępność. Mimo pewnych wad, BLIK ma ogromny potencjał rozwoju i z pewnością będzie odgrywał coraz ważniejszą rolę w polskim systemie płatniczym.

Wnioski

BLIK to polski system płatności, który w krótkim czasie zyskał ogromną popularność i stał się liderem na rynku płatności mobilnych w Polsce. Jego sukces wynika z połączenia wielu czynników, takich jak wygoda, szybkość, bezpieczeństwo, szeroka akceptacja i innowacyjne funkcjonalności. BLIK stale się rozwija, wprowadzając nowe usługi i rozszerzając swoją obecność na rynku. Mimo pewnych ograniczeń, takich jak ograniczona dostępność za granicą, BLIK ma ogromny potencjał i z pewnością będzie odgrywał kluczową rolę w przyszłości polskiego systemu płatniczego.